Bal Nedir?

Bal, bitkilerde bulunan ve nektar olarak adlandırılan tatlı sıvının, arıların vücudunda salgılanan bazı enzimlerle işlenmesi sonucu oluşan, yoğun, dayanıklı, yüksek vitamin değerlerine sahip, doğal bir besin maddesidir.

Binlerce bitki ve çiçeğin besleyici değerlerini taşıyan bal, yüzyıllardır  birçok hastalığa şifa olarak kullanılmıştır.

Bal üretimi ise, çok büyük emek isteyen bir iştir. 450 gr bal elde etmek  için , 17. 000 arının yaklaşık 10milyon çiçeği ziyaret ettiği bilinmektedir.

Bal Üzerine Önemli Gerçekler…

Ülkemiz, dünya arıcılığında önemli bir yere sahiptir. Özellikle doğu bölgelerimizde iklim ve coğrafi sebeplerle kaliteli ve doğal bal üretimi yapılabilmektedir.

Ancak ülkemizde bal tadına sahip, bal adı altında satılan ürünlerde bulunmaktadır. ‘Sahte bal’ diye bilinen bu ürünlerin bir kısmı mısır şurubu yada glikoz ve bal esansı kullanılarak yapılmaktadır. Sahte bal tuzakına düşmemek için hijyenik, denetimli koşullarda üretilen, donanımlı laboratuvarlarda analizleri yapılan balı tercih ediniz.

Bölgelere Göre Bal Çeşitleri

Türkiye fiziki haritası dikkatlice incelendiğinde yedi ayrı bölgenin coğrafi koşullarının, yükseltilerinin, yıllık yağış miktarlarının farklı olduğu anlaşılır. Tüm bunlar bitki örtüsünü de etkileyecek, bitki örtüsünün çeşitliliği ise bal çeşitliliğinde kendini gösterecektir.

DOĞU ANADOLU BÖLGESİ

Bozulmamış doğası ve yüksek dağlarında yüksek yaylalarıyla Doğu Anadolu Bölgesi, her türlü kır çiçeğinin en güzel ev sahibidir. Bu nedenle bölge; hem üretim çokluğu hem de kalitesiyle ülke genelindeki çiçek balı üretiminde birinci sıradadır.

KARADENİZ BÖLGESİ

Bölge genelinde üretilen bal çeşidi yöredeki kestane, ıhlamur ve yaban gülü (komar) çiçeklerinin bolluğu nedeniyle, ağırlıklı olarak kestane balıdır. Çoğunlukla Kaçkar dağlarında bulunmaktadır. Rize’nin Anzer yaylasında ise büyük şifa kaynağı, adını bölgeden alan anzer balı üretilmektedir.

İÇ ANADOLU BÖLGESİ

Bozkırla kaplı İç Anadolu Bölgesi, yaylaların da azlığı nedeniyle bal üretimini sınırlı kılmakta olup var olan ballara “karma çiçek balı” denilir.

EGE BÖLGESİ

Ege bölgesinin bitki örtüsünün büyük çoğunluğunu kızılçam ve karaçam ormanları oluşturmaktadır. Çam ağaçlarının bu bolluğu, dünya genelinde üretilen çam ballarının %90 civarının Ege bölgesinden sağlanılmasını sağlar. İçerisinde polen olmayışı nedeniyle vitamin değeri azdır.

AKDENİZ BÖLGESİ

Bölge genelinde portakal, mandalina ve limon ağaçlarının ağırlığı hissedilir. Bu bölgede üretilen ballara da “narenciye balı” denilmektedir. Kalite olarak düşük bal çeşitleri arasındadır.

MARMARA BÖLGESİ

Marmara Bölgesinin Trakya kesiminde ayçiçeği ekimi dolayısıyla, bu çevrede arıcılık yapanlar büyük oranda ayçiçeği balı üretmektedir. Bal çeşitleri arasında besin değerleri düşük sayılan ballardandır. Uludağ çevresinde ise az miktarda da olsa kestane balı üretilmekte ve o çevrede satılarak tüketilmektedir.

BALIN FAYDALARI NELERDİR?

  • Bal, vitamin, aminoasit ve enzimler gibi birçok yaşamsal maddeyi içerisinde barındırır,
  • Bağışıklık sistemini güçlendirir, yara ve iltihapların iyileşmesini sağlar,
  • Mide-bağırsak sisteminde düzenleyici etkisi vardır,
  • Cilt üzerindeki olumlu tesirleriyle kozmetikte kullanılır,
  • Genel vücut direncini arttırır, enerji verir.

BAL NEDEN KRİSTALLEŞİR

Balın kristalleşmesi, balda bulunan şekerin zamanla doyma noktasına ulaşarak dibe çökmesi olayıdır. Balın kristalleşmesi tabii bir olaydır ve kristalleşme için en uygun sıcaklık 14 derece civarındadır, 10 denecenin altında ve 26,5 derecenin üzerinde kristalleşme yavaşlar. Kristalleşmiş balın tüketilmesinde, sağlık açısından hiçbir sakınca yoktur. Yurtdışında balın kontrollü şekilde kristalleştirilerek “krem bal” olarak üretimi yapılmaktadır.